جوانی(روانشناسی رشد)

موضوع: جوانی

جمع اوری شده: دکتر آذین گازر

استاد: دکتر احدی

مقدمه

با پایان دوران نوجوانی و آغاز مرحله جوانی بسیاری از مشکلاتی که با آغاز بلوغ برای فرد بوجود آمده بود (تاثیر بلوغ در رفتار جوانان)، فروکش کرده و تا حدودی فرد توانسته است به ثباتی نسبی قدم بگذارد. جایگاهها ، نقش و هویت جوان تا حدودی برایش روشن شده و از این پس میرود تا شرائط و موقعیت خود را مستحکمتر و باثباتتر سازد، هرچند آثار مربوط به بحرانهای مرحله قبل ممکن است هنوز وجود داشته باشد و برخی جوانان هنوز با مسائلی چون سردرگمی و هویت روبرو باشند.

در هر حال عوامل مختلفی میتواند گذر از مرحله نوجوانی را به جوانی متاثر سازد. برخی عوامل به صورت عوامل تاخیر دهنده و برخی عوامل به عنوان تسهیل کننده گذر از این مرحله میباشند.

 به هر حال جوانی آغاز میشود و فرد وارد دورانی میشود که هرچند پختهتر و تواناتر از مراحل قبلی است، اما هنوز با مشکلاتی گریبانگیر است که با سرنوشت او در مراحل بعدی زندگی ارتباط مستقیم دارند.

مراحل حيات بشر را از لحظه تکوين جنين تا ولادت و سپس تا مرگ به 8مرحله تقسيم کرده اند که عبارت اند از: دوران جنيني، مرحله کودکي، نوجواني، جواني، ميانسالي، بزرگسالي، پيري، و کهولت...
جواني دوران تربيت پذيري است و فرصتي است که در آن عقيده و اخلاق ريشه دار شده و فضايل و ملکات انساني در او تثبيت مي گردد.اين دوره از مهمترين و در عين حال از پيچيده ترين مراحل حيات است. با همه تلاش هايي که روان شناسان براي پرده برداشتن از اسرار اين مرحله به عمل آورده اند، بايد اعتراف کرد که هنوز نقاط مبهم و ناشناخته بسياري در اين زمينه وجود دارد که بدون شناخت آنها اظهارنظر صريحي را درباره آنان نمي توان داشت.

تعبير از جواني 

از مهمترين تعبيراتي که براي اين مرحله در کتب به چشم مي خورد، تعبير شباب» است..شباب به معني برافروختگي و زبانه کشيدن است (شب النار- يعني آتش برافروخت همه حالات و رفتار جوانان حکايت از برافروختگي، زبانه کشيدن، دستور و هيجان دارد. جسم شان، روان شان، عواطف و احساسات شان و بالاخره افکارشان در کمال رشد و برافروختگي است و اين خود موجب نابساماني ها و عوارضي است که در صورت عدم کنترل ممکن است خطرآفرين هم باشد.
برخي از روان شناسان اين مرحله را سن غرور و مستي و سن شراب بزرگي انسان ناميده اند و عجيب است که در تعبير امام اميرالمؤمنين(ع) هم به کلمه سکرالشباب برمي خوريم. دوران بلندپروازي ها، اميد و آرزوهاي دور و دراز، با انديشه آزادي خواهي هاي وسيع و همت هاي بلند، و خواستاري اصلاح در سطحي وسيع و جهاني است.
از قدرت و توان جوان بايد براي رشد او و جامعه اش بهره گرفت و او را به صورت يک نيروي مذهبي بايد درآورد، زيرا در چنين صورتي است که او ميتواند نقش بسيار مهمي را در جامعه ايفا کند.

رشد جسمی دوران جوانی

رشد جسمی تا رسیدن به این دوره دو مرحله بحرانی و جهشی خود را پشت سر گذاشته است.معمولا جوانان در اوج سلامت نیرو انرژی و استقامت دارند.آنها همچنین از نظر عملکرد حسی و حرکتی نیز در بهترین شرایط هستند.جوانی در اسط دهه سوم 20 تا 40 سالگی میباشد. در دوره کودکی و به ویژه دوره نوجوانی ، رشد جسمی چشم گیر بوده و باتغییرات اساسی مشخص میشود. با شروع جوانی آهنگ رشد تدریجیتر و کندتر میگردد و دیگر آن سرعت مرحله قبل را ندارد. رشد قد و اندامهای بدن هرچند متوقف نشده، ولی بسیار کند شده است.

رشد فکری ، شناختی و عاطفی هنوز ادامه دارد و تجاربی که جوان با آنها برخورد میکند، فکر و بینش او را تحت تاثیر قر ار میدهد. در مرحله قبل اگر نوجوان در تلاش بر عنادورزی در مقابل افکار و شناختهایی بود که از اطراف و به ویژه از طرف والدین به او دیکته میشد، در این دوران تمام تلاش جوان رسیدن به یک ثبات فکری و شناختی است. هرچند در این دوران نیز گرایشات مختلفی از طرف جوان تجربه می‌شود و مکاتب مختلفی را انتخاب می نماید، اما هدف از آنها بر هم ریختن و عنادجوئی با ارزشهای دیکته شده برای او نیست. بلکه او در تلاش برای استحکام بخشیدن به هویت خود است و در این راه ممکن است دست به امتحانها و انتخابهای مختلف بزند.

جوانی که دوره نوجوانی را در شرائط مناسب و به صورت سالم و مناسبی پشت سر گذاشته، هویت کاملتری از خود دارد و با دشواریهای کمتری روبروست. ‌روبرو است

عواطف در این دوران هنوز از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. هرچند غلیان عواطف و هیجانات دیگر آن تلاطم دوران نوجوانی را ندارد، اما نیاز به عشق و صمیمیت از ویژگیهای اساسی دوره جوانی است و تفاوت آن با عواطف دوران نوجوانی ، ثبات و هدفمندتر شدن آن است. نوجوان با جوشش عواطف و هیجانات ناگهانی خود روبروست، به صورتی که توانایی کامل برای کنترل مناسب آنها ندارد. خیالپردازیهای شدید ، دوستیهای بسیار صمیمی و روابط با جنس مخالف مضرهایی برای عواطف دوران نوجوانی هستند. در حالی که در دوره جوانی فرد تلاش می‌کند، سر و سامانی به عواطف خود بدهد و تصمیماتی برای آنها اتخاذ کند.

   بعد از اینکه ساختارهای بدن در 20 تا 30 سالگی به حداکثر توانایی و کارایی رسید پیری زیستی با سالخوردگی آغاز میشود. که عبارت است از کاهش عملکرد اندام ها و دستگا های بدن تحت تاثیر عوامل ژنتیکی در همه اعضای گونه ما.

پیری زیستی تحت تاثیر عوامل موقعتی زیادی از جمله سبک زندگی –محیط زندگی-دوره تاریخی و ساخت ژنتیکی منحصر به فردشخص است.

تغیرات مرتبط با سن در قلب کمتر از ان است که ما انتضار داریم .در افراد سالم توانایی قلب در تامین نیاز بدن به اکسیژن تحت شرایط عادی در طول جوانی تغیر نمیکند.فقط زمانی که افراد هنگام ورزش کردن تحت فشار قرار میگیرند عملکرد قلب با افزایش سن افت میکند.علت این تغییر کاهش حداکثر ضربان قلب و سختی بیشتر عضله قلب است.

عملکرد حرکتی : جوانانی که فعالیت بدنی د ارند فواید بسیاری میبرند فعالیت بدنی صرف نظر از کمک به حفظ وزن مناسب –سبب رشد ماهیچه ها-تقویت قلب و ریه ها-کاهش فشار خون-محافظت در برابر بیماری قلبی-سکته مغزی-بیماری قند-سرطان تخفیف افسردگی و اضطراب و طولانی شدن عمر میشود.

دستگاه ایمنی : دو نوع سلول سفیدخون نقش مهمی در بدن دارند –سلول تی ازمغز استخوان سرچشمه میگیره و در تیموس رشد میکند و مستقیما به آنی ژن ها هجوم میبره.سلول بی ساخته شده در مغز استخوان پادتن هایی را به داخل جریان خون ترشح میکند.

  نشانگان پیش از قاعده گی pms

:به مجموعه نشانه جسمانی و روانی اشاره دارد که معمولا 6 تا 10 روز قبل از قاعدگی نمایان میشود.شاایعترین نشانه:بند امدن ادرار-دل درد-اسهال-التهاب پستان-کمردرد-سردرد-خستگی-تنش-تندخویی و افسردگی است. ترکیب این نشانه ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است.  بعد از 20 سالگیتجربه میشود.

اریک اریکسون دوره جوانی را دوره صمیمیت و تعلق میداند و معتقد است که با شکل گیری هویت ، فرد آماده می‌شود تا به مرحله رشد روانی اجتماعی پا بگذارد. در این محله فرد می‌تواند بر اساس عشق ، صمیمیت ، دوست داشتن و تعهد رابطه برقرار کند. بر عکس اجتناب از برقراری رابطه با دیگران ، فرو رفتن در خود است که منجر‌شود فرد به گوشه گیری و انزوا پناه ببرد. نیاز به تعلق و صمیمیتی که در این دوران در فرد وجود دارد، منتج به مساله مهم ازدواج میشود. در واقع این دوران را دوران ازدواج نیز نامیداند

مشکلات مربوط را به تصمیم گیری و انتخابها در جوانی با رسیدن به یک هویت نسبتا کاملتر ، فرد خواه ناخواه در شرائطی قرار میگیرد که ملزم به اتخاذ تصمیمات و انجام انتخابهایی است که اهمیت ویژه‌ای در زندگی فرد دارند. برخی از این تصمیم گیریها و انتخابها سرنوشت ساز هستند، مثل ازدواج ، مثل انتخاب شغل و برخی تصمیماتی هستند، ساده‌تر و جزئی‌تر. برای انجام این انتخابها جوان نیاز به شناختهای کامل ، استفاده از راهبردهای مناسب و کمک و یاری راهنمایان دارد. افزایش توان فکری جوان و بالا بردن قدرت تصمیم گیری وی ، اهمیت بسزائی در صحت انتخابهای او خواهد داشت.

ازدواج و انتخاب شغل: دو مشکل اساسی جوانی

دو ویژگی مهمی که در جوانی از رنگ و نمای خاصی برخوردار است و در واقع هر دو از دوره نوجوانی شکل گرفته و بتدریج متکامل‌تر شده‌اند، تمایلات عاطفی و استقلال طلبی است. تمایلات عاطفی جوان را به انتخاب کانونی که نیازهای او را ارضا میسازد، میکشاند و تمایلات استقلال طلبانه به اتخاذ راهبردهایی برای کسب استقلال مالی ، فکری و ...

تلاش ویژه جوان برای کسب استقلال مالی بسیار بارز و روشن است و او را وادار به انجام چالشهایی میکند تا در راستای انگیزه‌ها و اهداف خود به دنبال یک منبع درآمد باشد. بخشی از مشکلات مربوط به شغل به انتخابهای جوان برمیگردد و بخش مهم دیگری از آن به شرائط و موقعیتهای اجتماعی. اما در هر حال بالا بردن شناختهای فرد و قدرت تصمیم گیری و توان او برای استفاده از شرائط و فرصتها و خویشتن شناسی و کشف استعدادها نقش مهمی در موفقیت او برای غلبه بر موانع موجود بازی می‌کند. همین خصوصیات در انتخاب او برای ازدواج و فراهم آوردن شرائط مناسب نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

مقدمهای بر مشکلات مرحله جوانی :

دوره جوانی به دلیل ویژگیهایی که دارد به عنوان یکی از دورانهای مهم زندگی فرد به شمار می‌رود. شرایط و موقعیتهایی که فرد در این دوران تجدید می‌کند نقش مهمی در مراحل بعدی زندگی او خواهد داشت. این مرحله سنی مورد توجه صاحبنظران و روانشناسان و متخصصان اجتماعی است. علاوه بر برنامه ریزی های فردی که در این دوران مورد تاکید صاحب نظران و روانشناسان و متخصصان اجتماعی است. علاوه بر برنامه ریزی های فردی که در این دوران مورد تاکید و توجه است اغلب برنامه‌ریزی های اجتماعی با توجه افزودن بر نیروی جوان طرح و اجرا می‌شوند.

مشکلات روانی و حل دوران جوانی:

زندگی فردی در مراحل قبلی زندگی تاثیر زیادی در شیوه زندگی او در دوره جوانی ‌دارد. به عبارتی طرح زندگی در این دوران طرحی است که پایه‌ها و اساس آن در مراحل قبلی ریخته شده است. با این حال این دوره سنی نیز مسائل و مشکلات ویژه خود را داراست تصمیم گیریهای فرد در این دوره حائز اهمیت فراوانی است و یکی از مشکلات رایج این دوران مساله تصمیم گیری است. جوانانی که در تصمیم گیری و اجرای اهداف و انتخاب راههای مربوط به مسائل زندگی خود مشکل پیدا می‌کنند، معمولا مشکلات دیگری را نیز تجربه خواهند کرد. بر این اساس مشکل تصمیم گیری از مشکلات رایج جوانان است که معمولا علت یابی و آموزش روشهای صحیح انتخاب و تصمیم گیری قابل حل خواهد بود

مشکلات و ناراحتیهای مربوط به افسردگی و اختلالات خلقی و اضطرابی نیز در این دوران شیوع بیشتری پیدا می‌کنند و برخی اختلالات روحی و روانی نقطه شروع در این دوران دارند. بطور کلی تحقیقات گوناگونی که انجام شده نشان دهنده شیوع فراوانی افسردگی ، وابستگی دارویی و بی اشتهایی عصبی با رژیم غذایی سخت و خودکشی است. خودکشی به مفهوم واقعی در دوران کودکی وجود ندارد، اما ویژگی منحصر به فرد نوجوانی و جوانی این است که در طی این دوران تلاش برای خودکشی به اوج خود می‌رسد. هر چند وجود این مشکل به صورت اندیشه خودکشی مطرح باشد نه احترام به آن. همچنین مطالعات نشان می‌دهند که اختلالات شدیدی مثل اسکیزفرونی در دوارن جوانی بروز می‌کنند. همینطور اعتیاد و وابستگی دارویی در این دوران شیوع فراوانتری پیدا می‌کند، هر چند خاص این دوران نیستند و در مراحل بعدی زندگی بزرگسالی نیز میتوانند تظاهر پیدا کنن.

مشکلات جسمی‌دوران حیوان

هر چند نتوان مشکلات و بیماری های زیادی را پیدا کرد که خاص دوران حیوانی باشند. اما اغلب بیماریهایی وجود دارند که به دلیل شرایط خاص این مرحله تظاهرات بیشتری در این دوران پیدا می‌کنند. مثل بیماری ایدز و بیماری عفونی البته صحبت از این بیماریها به عنوان بیماریهای رایج در جوانی شاید چندان معنادار باشد به این دلیل که این دسته از اختلالات معمولا در همراهی با سایر مراحل این دوران دیده می‌شوند مثل مشکلات روانی ، اعتیاد ، عدم حل مشکل ازدواج و ... مثلا بیماری ایدز با فراهم نبودن شرایط مناسب برای ازدواج ، عدم رشد روانی و شناختی کافی جوان برای کنترل غرایز و تمایلات ، بیکاری ارتباط پیدا می‌کند و از اینرو شاهد درگیری بیشتر جوانان با این بیماریها می‌شویم.

بیکاری در دوران جوانی

دوران جوانی دوره آغاز فعالیت ، سازندگی و بالندگی است با توجه به شرایط اجتماعی جامعه معمولا جوانان با مشکلات بیکاری در جوامع مختلف مواجه می‌شوند. که البته میزان درگیری فرد با این مشکل متاثر از شیوه زندگی او در گذشته و سایر عوامل خواهد بود. بطوری که افراد مختلف از لحاظ شدت و درجه درگیری با این مشکل متفاوت از یکدیگر خواهند بود. معمولا افرادی که نوجوانی سالمی‌را گذارانده اند، مهارتهای خوب شناختی و اجتماعی را کسب کرده‌اند بهتر می‌توانند از فرصتهای شغلی استفاده میکنند و تواناییهای خود را به کار گیرند. جوانان پرانگیزه ، پر تلاش و پشتکار کمتر این مشکل را تجربه میکنند و در نتیجه کمتر با عوارض حاصل از بیکاری مواجه می شوندازدواج و دوره جوان خیلی روشن است که ازدواج مهمترین ویژگی منحصر به فرد دوران جوانی اس این ویژگی زمانی ممکن است به صورت یک معضل و یک شکل همراه باشد. عدم رشد شناختی ، عاطفی و اجتماعی فرد معمولا به مساله ازدواج در این دوران دامن می‌زند. اطلاع رسانی و آگاه سازی جوانان در خصوص یادگیری مهارتهای شناختی مربوط به ازدواج و انجام انتخابها و تصمیم گیریهای مناسب خواهد انجامید